Math Problem Statement

Tìm tất cả các hàm số f : Q → R thoả mãn f(x +y) = f(x)+f(y) ∀x,y ∈ Q.

Solution

Chúng ta cần tìm tất cả các hàm f:QRf: \mathbb{Q} \to \mathbb{R} thỏa mãn điều kiện:

f(x+y)=f(x)+f(y)x,yQ.f(x + y) = f(x) + f(y) \quad \forall x, y \in \mathbb{Q}.

Đây là phương trình hàm nổi tiếng, còn được gọi là phương trình Cauchy. Để giải bài toán này, ta thực hiện các bước sau:

1. Tính giá trị của f(0)f(0):

Chọn x=0x = 0y=0y = 0 trong phương trình đã cho:

f(0+0)=f(0)+f(0)f(0)=2f(0).f(0 + 0) = f(0) + f(0) \Rightarrow f(0) = 2f(0).

Từ đó suy ra f(0)=0f(0) = 0.

2. Kiểm tra tính đồng nhất của hàm số:

Giả sử y=1y = 1, ta có:

f(x+1)=f(x)+f(1).f(x + 1) = f(x) + f(1).

Đặt f(1)=cf(1) = c, khi đó:

f(x+1)=f(x)+c.f(x + 1) = f(x) + c.

3. Tính giá trị của f(x)f(x) với xx nguyên:

Dùng quy nạp, với x=nx = n là số nguyên dương, ta có:

f(n)=nc.f(n) = nc.

Tương tự, với x=nx = -n là số nguyên âm:

f(n)=nc.f(-n) = -nc.

Vì thế, hàm số f(x)f(x) thỏa mãn f(x)=cxf(x) = cx cho mọi xZx \in \mathbb{Z} (tập số nguyên).

4. Tổng quát hoá cho các số hữu tỉ:

Do tính chất của hàm số tuyến tính và vì Q\mathbb{Q} là trường, ta có thể tổng quát hóa cho mọi số hữu tỉ:

f(mn)=mnf(1)=mcn=cmn.f\left(\frac{m}{n}\right) = \frac{m}{n} f(1) = \frac{mc}{n} = c \cdot \frac{m}{n}.

Vậy ta có:

f(x)=cxvới mọi xQ.f(x) = cx \quad \text{với mọi } x \in \mathbb{Q}.

Kết luận:

Tất cả các hàm số f:QRf: \mathbb{Q} \to \mathbb{R} thỏa mãn phương trình hàm đã cho đều có dạng:

f(x)=cx,với cR.f(x) = cx, \quad \text{với } c \in \mathbb{R}.

Bạn có muốn chi tiết thêm về quá trình chứng minh này không?
Dưới đây là 5 câu hỏi liên quan đến phương trình hàm này:

  1. Phương trình hàm Cauchy có dạng tổng quát nào khác ngoài hàm số tuyến tính?
  2. Điều kiện nào trên tập xác định của hàm số ff đảm bảo tính tuyến tính của ff?
  3. Nếu hàm ff được xác định trên tập số thực R\mathbb{R}, phương trình Cauchy có những nghiệm nào?
  4. Có cách nào khác để chứng minh tính tuyến tính của hàm số f(x)=cxf(x) = cx không?
  5. Nếu thay Q\mathbb{Q} bằng tập số nguyên Z\mathbb{Z}, phương trình hàm có thay đổi không?

Mẹo: Đối với các bài toán phương trình hàm, bạn nên thử đặt các giá trị đặc biệt như 0, 1 hoặc các số nguyên để tìm ra dạng tổng quát của hàm số.

Ask a new question for Free

By Image

Drop file here or Click Here to upload

Math Problem Analysis

Mathematical Concepts

Functional equations
Cauchy functional equation

Formulas

-

Theorems

Cauchy's functional equation

Suitable Grade Level

Advanced High School