Math Problem Statement

. 次の累次積分を計算せよ. (a) Z 1 0 Z 2 0 (x − y) 2 dx dy (b) Z 2 0 "Z 1 y 2 1 (1 + x 2) 2 dx# dy

Solution

解答

累次積分の計算を行います。


(a)

0102(xy)2dxdy\int_{0}^{1} \int_{0}^{2} (x - y)^2 \, dx \, dy

  1. 内側の積分(xに関する積分)
    02(xy)2dx\int_{0}^{2} (x - y)^2 \, dx
    展開すると、
    (xy)2=x22xy+y2(x - y)^2 = x^2 - 2xy + y^2
    よって、
    02(x22xy+y2)dx=02x2dx2y02xdx+y2021dx\int_{0}^{2} (x^2 - 2xy + y^2) \, dx = \int_{0}^{2} x^2 \, dx - 2y \int_{0}^{2} x \, dx + y^2 \int_{0}^{2} 1 \, dx

個別に計算すると:

  • 02x2dx=[x33]02=83\int_{0}^{2} x^2 \, dx = \left[\frac{x^3}{3}\right]_{0}^{2} = \frac{8}{3}
  • 02xdx=[x22]02=2\int_{0}^{2} x \, dx = \left[\frac{x^2}{2}\right]_{0}^{2} = 2
  • 021dx=[x]02=2\int_{0}^{2} 1 \, dx = [x]_{0}^{2} = 2

これを組み合わせると:
02(xy)2dx=832y(2)+y2(2)=834y+2y2\int_{0}^{2} (x - y)^2 \, dx = \frac{8}{3} - 2y(2) + y^2(2) = \frac{8}{3} - 4y + 2y^2

  1. 外側の積分(yに関する積分)
    次に、 01(834y+2y2)dy\int_{0}^{1} \left( \frac{8}{3} - 4y + 2y^2 \right) \, dy を計算します。個別に積分すると:
  • 0183dy=83y01=83\int_{0}^{1} \frac{8}{3} \, dy = \frac{8}{3} y \Big|_{0}^{1} = \frac{8}{3}
  • 014ydy=2y201=2\int_{0}^{1} -4y \, dy = -2y^2 \Big|_{0}^{1} = -2
  • 012y2dy=2y3301=23\int_{0}^{1} 2y^2 \, dy = \frac{2y^3}{3} \Big|_{0}^{1} = \frac{2}{3}

これらを足し合わせると:
0102(xy)2dxdy=832+23=2\int_{0}^{1} \int_{0}^{2} (x - y)^2 \, dx \, dy = \frac{8}{3} - 2 + \frac{2}{3} = 2

答え:(a) 22


(b)

02y12(1+x2)2dxdy\int_{0}^{2} \int_{y}^{1} \frac{2}{(1 + x^2)^2} \, dx \, dy

  1. 内側の積分(xに関する積分)
    y12(1+x2)2dx\int_{y}^{1} \frac{2}{(1 + x^2)^2} \, dx

1(1+x2)2\frac{1}{(1+x^2)^2} の不定積分は、特殊な形で以下の結果が知られています: 1(1+x2)2dx=x2(1+x2)+C\int \frac{1}{(1 + x^2)^2} \, dx = \frac{x}{2(1+x^2)} + C

よって、 y12(1+x2)2dx=[x1+x2]y1\int_{y}^{1} \frac{2}{(1 + x^2)^2} \, dx = \left[\frac{x}{1+x^2}\right]_{y}^{1}

これを計算すると: 11+1y1+y2=12y1+y2\frac{1}{1+1} - \frac{y}{1+y^2} = \frac{1}{2} - \frac{y}{1+y^2}

  1. 外側の積分(yに関する積分)
    次に、 02(12y1+y2)dy\int_{0}^{2} \left( \frac{1}{2} - \frac{y}{1+y^2} \right) \, dy を計算します。個別に計算すると:
  • 0212dy=12021dy=122=1\int_{0}^{2} \frac{1}{2} \, dy = \frac{1}{2} \int_{0}^{2} 1 \, dy = \frac{1}{2} \cdot 2 = 1
  • 02y1+y2dy\int_{0}^{2} \frac{y}{1+y^2} \, dy は置換積分を使います。置換 u=1+y2u = 1 + y^2, du=2ydydu = 2y \, dy とすると:
    範囲:y=0u=1,y=2u=5y = 0 \to u = 1, \, y = 2 \to u = 5
    よって:
    02y1+y2dy=12151udu=12lnu15\int_{0}^{2} \frac{y}{1+y^2} \, dy = \frac{1}{2} \int_{1}^{5} \frac{1}{u} \, du = \frac{1}{2} \ln u \Big|_{1}^{5} =12(ln5ln1)=12ln5= \frac{1}{2} (\ln 5 - \ln 1) = \frac{1}{2} \ln 5

これらを組み合わせると:
02y12(1+x2)2dxdy=112ln5\int_{0}^{2} \int_{y}^{1} \frac{2}{(1 + x^2)^2} \, dx \, dy = 1 - \frac{1}{2} \ln 5

答え:(b) 112ln51 - \frac{1}{2} \ln 5


まとめ:
(a) 22
(b) 112ln51 - \frac{1}{2} \ln 5


質問に対する理解を深めるための関連問題:

  1. 累次積分と反復積分の違いを説明できますか?
  2. 不定積分における特別な形(例:(1+x2)n(1+x^2)^n)の計算方法を理解していますか?
  3. 累次積分の順序を入れ替える方法を知っていますか?
  4. 面積や体積計算における累次積分の実用例を挙げられますか?
  5. 置換積分の他の応用例を説明できますか?

Tip: 累次積分では積分範囲をしっかり確認し、変数の依存関係に注意を払うことが重要です。

Ask a new question for Free

By Image

Drop file here or Click Here to upload

Math Problem Analysis

Mathematical Concepts

Multiple Integrals
Iterated Integrals
Polynomial Integration
Substitution Method in Integration

Formulas

\( \int x^n dx = \frac{x^{n+1}}{n+1} + C \)
\( \int \frac{1}{(1+x^2)^2} dx = \frac{x}{2(1+x^2)} + C \)
\( \int \frac{1}{x} dx = \ln|x| + C \)

Theorems

Fundamental Theorem of Calculus
Techniques of Substitution in Definite Integrals

Suitable Grade Level

Undergraduate (Calculus)